Tips om meer groente te eten:

•           Vul bij een warme maaltijd eerst de helft van je bord met groenten.
•      Gebruik bij je ontbijt groenten door een groente smoothie toe te voegen of een                                    groenteomelet te maken
•      Voeg groenten toe aan je lunch maaltijd bijvoorbeeld een bordje rauwkost of een                                kommetje verse soep. Een Buddahbowl of Pokebowl.
•      Knabbel groentjes of drink soep als tussendoortje: élke extra groenteconsumptie is een                   plus!

Hoe gezond zijn groenten?

Groenten zijn een belangrijke leverancier van voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Onderzoek toont aan dat groenten een positief effect hebben op je gezondheid. Ze verlagen de bloeddruk en de LDL-cholesterol (door oplosbare vezels zoals pectine en inuline). Zo beschermen ze tegen hart- en vaatziekten.

Groenten en het milieu

Wil je rekening houden met het milieu bij de aankoop van je groenten? Kies dan zoveel mogelijk voor seizoensgebonden groenten. Werden ze ook nog eens lokaal geteeld? Dan boek je dubbele winst. Zo draag je meteen ook bij aan de lokale economie.

Wat zijn seizoensgroenten?

Seizoensgroenten zijn groenten die in het seizoen geteeld werden. Een voorbeeldje? Broccoli groeit bij ons enkel in de zomer- en herfstmaanden goed in volle grond. Dat betekent dat de boer zijn planten minder moet ‘helpen’ om te groeien. Hij hoeft ze dus niet in verwarmde serres te zetten en hij moet minder (of geen) energie en hulpstoffen gebruiken om zijn broccoli goed te laten groeien. En dat is beter voor het milieu! Ze zijn ook nog eens veel smaakvoller én goedkoper dan wanneer je ze buiten het seizoen zou kopen.

In de winter smul je van: boeren-, savooi-, rode- en witte kool, knolselder, pastinaak, pompoen, rammenas, rode biet, schorseneren, spruiten, veldsla en witloof. De zomer en herfst presenteren je dan weer de volgende klassiekers: asperge, aubergine, broccoli, Chinese kool, courgette, doperwt, komkommer, koolrabi, mais, paprika, radijs, kropsla, snijbiet, snijboon, tomaat, tuinboon, tuinkers en venkel. En sommige groenten koop je gewoon het hele jaar door vers in: bloemkool, champignons, groene selder, postelein, prei, raap, sojascheuten, spinazie en tomaten .

Is lokaal wel de oplossing?

Vooral hoe een product wordt geteeld, is van belang. Want, verrassend: lokale groenten zijn niet altijd de meest milieu verantwoorde keuze. De impact die transport met zich meebrengt, weegt doorgaans veel minder zwaar door dan de teeltmethode. Daarenboven worden sommige lokale groentesoorten buiten het seizoen gekweekt in verwarmde serres. En dat vergt (veel) energie. Steeds meer serres zijn wel uitgerust met een warmtekrachtkoppeling, die een aanzienlijke besparing op brandstof betekent.

Kies dus in de eerste plaats voor groentesoorten van het seizoen en in de tweede plaats voor soorten die lokaal geteeld werden. Volg je telkens die combinatie, dan zit je goed!

Groenten uit het buitenland

Buitenlandse seizoen groenten uit volle grond kunnen ook een goede keuze zijn. Maar let erop of het transport met een schip of vrachtwagen gebeurde. Vermijd groenten die met het vliegtuig naar Nederland gebracht worden, want die hebben een erg hoge milieu-impact. Voor groenten buiten het seizoen kunnen diepvries-, blik- of bokaalvarianten een milieu verantwoord alternatief zijn voor verse kas- en ingevlogen groenten.

Het is niet altijd makkelijk om te achterhalen hoe de groenten die je wil kopen geteeld en vervoerd werden. Vaak vind je op de verpakking enkel het land van herkomst terug. Aarzel daarom niet om raad te vragen aan de winkelier of groenteboer.

Feiten en Fabels over groenten

Stelling: Tijdens het koken gaan veel vitaminen verloren.

Feit

Als je groente kookt, gaat gemiddeld 20-50% van de vitaminen verloren. Het gaat vooral om de hittegevoelige en wateroplosbare vitaminen, zoals vitamine B1, C en foliumzuur. Daarom is het verstandig om te variëren met rauwe en gekookte groente.

Varieer ook met de bereidingsmethode. Bij bijvoorbeeld stomen en wokken gaan minder vitaminen verloren dan bij koken.

Stelling: Groente kun je het best rauw eten.

Fabel 

Sommige voedingsstoffen neemt je lichaam beter op na het koken. Bijvoorbeeld de antioxidantbètacaroteen (provitamine A) in wortel. Of lycopeen in tomaten. Onderzoek laat zien dat aanhangers van raw food vaak een tekort hebben aan lycopeen. Aanhangers van raw food verhitten voedsel niet boven 42°C.

Feit

Raw food verhoogt de stofwisseling en maakt diabetes type twee ommekeerbaar.

Rauw voedsel vergroot de kans op voedselinfecties

Feit

Verhit risicoproducten zoals kip, eieren, vlees, vis en schaal- en schelpdieren altijd goed. Dan zijn de bacteriën dood en verklein je de kans op een voedselinfectie. Alleen vlees uit één stuk, zoals een biefstuk, kun je eventueel rosé eten. Al blijft doorbakken de veiligste optie.

Ook op kiemgroenten zoals taugé kunnen ziekteverwekkers zitten. Dompel deze daarom even onder in kokend water of roerbak het kort. 

Van rauw eten word je winderig

Feit (voor veel mensen)

Door groente te verhitten breken de celwanden af, waardoor het makkelijker verteerbaar is. Rauwe groente verteer je een stuk minder makkelijk. Dit kan leiden tot een opgeblazen gevoel, boeren, maagpijn en brandend maagzuur. Of je hier last van krijgt verschilt van persoon tot persoon. Appelazijn helpt bij brandend maagzuur.

Rauwe peulvruchten zijn gezond

Fabel

Rauwe peulvruchten bevatten het giftige planteneiwit lectine. Als je te veel lectine binnenkrijgt, kun je misselijk worden en buikpijn, koorts en diarree krijgen. Uiteindelijk kan lectine zelfs de darmen en nieren beschadigen. Was de peulvruchten heel goed totdat het zeeplaagje is verwijderd.

Koken maakt lectine onschadelijk. Kook (gedroogde) peulvruchten daarom altijd gaar. Dit geldt ook voor sperziebonen en sojabonen. Peulvruchten uit pot en blik zijn al voldoende gaar. 

Stelling: Champignons bevatten een gifstof

Feit

Rauwe champignons bevatten de gifstof agaritine. Het is niet duidelijk in hoeverre deze stof schadelijk is voor mensen. Bij muizen bleek de stof kankerverwekkend te zijn. Daarom worden grotere hoeveelheden rauwe champignons voor mensen afgeraden.

Het Voedingscentrum geeft aan dat enkele plakjes rauwe champignon, in bijvoorbeeld een salade, geen kwaad kunnen. Door champignons te verhitten en/of in de koelkast te bewaren, daalt de hoeveelheid agaritine. 

Koken vermindert de anti-nutriënten

Feit

Antinutriënten werken de opname van bepaalde voedingstoffen tegen. Een goed voorbeeld daarvan is oxaalzuur. Dit zit vooral in rauwe spinazie en rabarber. Oxaalzuur zorgt ervoor dat mineralen als zink, calcium en ijzer niet goed opgenomen worden. Als je gevarieerd eet hoef je echter niet bang te zijn voor een tekort aan deze mineralen.